فرش دستباف بهتر است یا ماشینی؟ فرش جزو کالاهاییست که وجود آن در خانه ضروری بوده و هرگز نمیتوان از خرید آن صرف نظر کرد. خرید فرش یکی از اموریست که نیاز به دقت بالایی داشته و نبابد در پروسه آن سهل انگاری کرد. اما با ورود به بازار فرش با تنوع عظیمی از مدلهای ماشینی و دستباف روبرو شوید که انتخاب بین آنها سخت خواهد بود. برای انتخاب بهتر باید معایب و مزایای هر کدام را بررسی کنید. در ادامه یک راهنمای کلی راجع به این موضوع ارائه خواهیم داد.
تفاوت فرش دستباف و ماشینی
اولین تفاوت فرش دستباف و ماشینی مربوط به اندازه گرههای پشت آنهاست. در نمونههای دستباف تمام مراحل توسط نیروی انسانی انجام میشود؛ پس کاملا طبیعیست که سایز گرهها با هم متفاوت باشد. اما مدل ماشینی همان طور که از نامش پیداست تماما توسط ابزارآلات و ماشینهای صنعتی تولید میشود. در نتیجه تمامی گرههای آن هم اندازه و مرتب خواهد بود.
الیافی که در نمونه دستباف استفاده میشود ضخامت متفاوتی داشته و همین امر سبب میشود نقش و نگارهای آن به طور کامل قرینه نباشند. اما این موضوع در فرشهای ماشینی کاملا برعکس است. دستگاهها برای بافت فرش از الیافی با ضخامت یکسان استفاده کرده و در نتیجه تمامی قسمتهای آن قرینه خواهد بود.
اصلی ترین تفاوت فرش دستباف و ماشینی مربوط به جنس الیاف آنهاست. در مدلهای دستباف فقط از الیاف طبیعی استفاده میشود؛ این الیاف شامل پشم و ابریشم هستند. اما این الیاف در تولید فرشهای ماشینی هیچ جایگاهی ندارند. الیاف مصنوعی مانند پلی استر و اکرلیک جزو اصلی ترین متریال تشکیل دهنده این نوع فرشهاست.
تفاوت بعدی مربوط به تعداد رنگهای استفاده شده در فرش است. به طور معمول بافندگان فرشهای دستی معمولا از تاروپودهای متنوعتری برای تولید این کالا استفاده کرده و در نتیجه رنگهای به کار رفته در آنها بیشتر از نمونههای ماشینیست. در مقابل، نقشه فرشهای ماشینی به صورت دقیقتر و منظمتر اجرا خواهد شد و احتمال خطا در پیاده کردن نقشه فرش تقریبا صفر است.
در حال حاضر شرایط اقتصادی ما را مجاب میکند به سمت کالاهایی با قیمت مناسبتر برویم. فرشهای ماشینی تا حد قابل ملاحظهای به صرفهتر هستند؛ زیرا قیمت کمتری دارند. اما نرخ فرشهای دستباف به حدی بالاست که کمتر کسی توانایی خرید این کالا را خواهد داشت. در بسیاری موارد، مدلهای دستباف بیشتر جنبه تزئینی داشته و برای استفاده به عنوان پوشش کف منزل، نمونههای ماشینی به کار برده میشود.
فرش دستباف بهتر است یا ماشینی؟
گاهی اوقات در مقایسه فرشهای ماشینی و دستباف میبینیم که برخی افراد تصور میکنند نمونههای دستباف کاملا ضد حساسیت بوده و نمونههای ماشینی امکان ایجاد حساسیت بین افراد را دارند. اما باید بدانید که این تصور کاملا اشتباه است. اگر فرش ماشینی شما از الیاف باکیفیتی تولید شده باشد نه تنها در بین افراد ایجاد حساسیت نکرده، بلکه دوام بسیار بالایی نیز دارد.
از نظر طول عمر هر دو نوع فرش در سطح خوبی قرار دارند. در واقع طول عمر این کالا بیشتر مربوط به نوع تاروپودهای به کار رفته در آن است. کیفیت بالای الیاف، تضمین کننده طول عمر بالای هر نوع فرشی خواهد بود.
مقایسه فرش ماشینی و فرش دستباف
برای مقایسه فرش ماشینی و فرش دستباف لازم است فهرست کاملی از ویژگیهای مثبت و منفی این دو نوع کالا تهیه کنیم. با اطلاع از این ویژگیها راحتتر میتوانید تصمیم نهایی خود را در این باره بگیرید.
مزایای فرش ماشینی
- نگهداری از فرشهای ماشینی بسیار آسانتر از نمونههای دستباف است. در واقع دستورالعمل مراقبتی از این نوع فرش بسیار ساده بوده و نیاز به ریزه کاری ندارد.
- قیمت آن بسیار مناسب است و به راحتی در دسترس همگی اقشار جامعه قرار دارد. این کالا با توجه به تعداد شانه، میزان تراکم، ابعاد و … به نرخهای مختلفی دسته بندی میشود که خریدار میتواند بر حسب میزان بودجه، یکی را انتخاب کند. همین گزینه قدرت خرید افراد را بالاتر برده است.
- تنوع طرح و مدل در فرشهای ماشینی استثنایی است. از آنجایی که ماشینهای بافنده توانایی اجرای هر نوع طرحی را دارند، برای انتخاب مدل این کالا، انتخابهای زیادی خواهید داشت.
- شستشو و نظافت آن سادهتر انجام میشود. در نتیجه هنگام مواجهه با لکههای غذا و … نیاز به نگرانی خاصی نیست؛ زیرا روند پاک کردن آن کار سختی محسوب نمیشود و برای رفع لکه میتوان از شویندههای مختلفی استفاده کرد.
معایب فرش ماشینی
- فرش ماشینی برخلاف نوع دستباف، ارزش هنری خاصی نداشته و صرفا یکی از کالاهای منزل محسوب میشود.
- در انتخاب الیاف آن باید دقت بیشتری داشته باشید تا در زمان استفاده، بیشترین کارایی و دوام را دریافت کنید.
مزایای فرش دستباف
- این نوع فرش از نظر هنری ارزش بالایی داشته و جزو کالاهای سنتی ایران محسوب میشود.
- دوام آن بالاست.
- ظاهر زیبایی داشته و اوج اصالت را به منزل شما میبخشد.
- متریال اولیه آن به طور کامل از الیاف طبیعی تشکیل شده است.
معایب فرش دستباف
- تمیز کردن آنها کار ساده ای نیست و به همین دلیل اکثر اوقات صرفا در دیزاین مورد استفاده قرار میگیرند؛ یعنی بیشتر جنبه نمادین دارند. حتی شستشوی آنها گاهی موجب رنگ پس دادن الیافشان خواهد شد. انتخاب شوینده و نحوه شستشوی آنها کار ساده ای نیست.
- تنوع ظاهری آنها کم بوده و ممکن است پاسخگوی تمام سلایق نباشند.
- از آنجایی که صرفا با نقشههای سنتی تولید میشوند نمیتوان از آنها در دکورهای مدرن استفاده کرد.
- قیمت آنها به حدی بالاست که قدرت خرید افراد را به طرز قابل ملاحظهای کاهش میدهند.
فرش ماشینی انتخاب کنیم یا دستباف؟
حال با توجه به این جمع بندی سوال پیش میآید که کدام فرش گزینه بهتری برای خرید محسوب میشود؟ پاسخ به این سوال تا حد زیادی به سلیقه شخصی شما بستگی دارد. اما از آنجایی که ذات انسان به تغییر و تنوع احتیاج دارد، با خرید فرشهای ماشینی راحتتر میتوانید دکور منزل خود را به صورت دورهای تغییر دهید. طرحهای متنوع، کیفیت قابل قبول و قیمت مناسب دلایل قانع کننده ای برای خرید این کالا محسوب میشوند. پس برای استفاده روزمره باید فرشهای ماشینی را گزینه بهتری دانست و از سوی دیگر، جهت استفاده از فرش در جوانب دکوراتیو میتوان به سراغ فرشهای دستباف رفت.