تاریخچه فرش ماشینی کاشان، نشان دهنده این است که این محصول در حدود 40 سال پیش معرفی شده است. در اوایل دهه 50، اولین فرش ماشینی در داخل کشور و در کارخانجات مخمل و ابریشم کاشان توسط دستگاه های ژاکارد بافته و روانه بازار شده است. با زیاد شدن دستگاه های بافندگی صنعتی در ایران، تولید فرش های ماشینی رونق گرفت و به مرور روش های تولید فرش ماشینی، کیفیت و دقت آنها در میان ایرانیان به محبوبیت رسید. زمانی که به قصد دکوراسیون کردن منزل و خرید وسایل به فروشگاه می روید، اولین چیزی که برای خرید به ذهن می رسد، خرید فرش ماشینی است. فرش یکی از وسایلی است که در دکوراسیون منزل و محل های تجاری بسیار مورد توجه قرار میگیرد. تنوع فرش های ماشینی کاشان را می توانید در فروشگاه هایپرکارپت مشاهده کنید. اما در ادامه این مطلب در رابطه با تاریخچه قدیمی ترین فرش ماشینی کاشان، مزایا و کاربردهای آن با شما صحبت می کنیم.
تاریخچه فرش ماشینی کاشان
تاریخچه ظهور فرش ماشینی در کشورمان نشان می دهد که این محصول در ایران تقریبا 40 سال عمر دارد. در اوایل دهه 1950 اولین فرش ماشینی تولید شده در کارخانه مخمل و ابریشم کاشان توسط دستگاه های مخمل بافی ژاکارد با الیاف مصنوعی براق و پرزهای نسبتا کوتاه و وزن سبک بافته و به بازار عرضه شد که با مدیریت ارباب تفضلی که در زمان خود افراد زیادی برای کارخانه ایشون کار میکردن.
در همین زمان، برخی از بازرگانان فرش هایی با همین ویژگی ها و تا حدودی با کیفیت تر از بلژیک به بازار ایران آوردند و ذائقه ایرانی را با پدیده فرش ماشینی آشنا کردند. با مشاهده استقبال نسبتا مطلوب مردم از فرش ماشینی، صاحبان گروه صنعتی بهشهر (خانواده لاجوردی) که از کارخانه داران و سرمایه گذاران سرشناس کشور بودند، اقدام به تاسیس شرکت بزرگی به نام صنایع فرش کاشان (فرش راوند) کردند.
شرکتی که فعالیتش در زمینه تولید مواد مرتبط با فرش می باشد و همچنین خود فرش ماشینی بوده و اولین محصول آن در سال 1353 به بازار عرضه شد.این محصول با نمونه های قبلی کاملا متفاوت بود و شباهت های زیادی با فرش دستبافت داشت، مخصوصاً نوع هیجان انگیز آن که در بین مردم بسیار محبوب بود.
متعاقباً شرکت های دیگری از جمله شرکت شهباف که بعداً به فرش گیلان تغییر نام داد و همچنین شرکت های پارس و مولن روژ (نقش ایرانی) و فرش اکباتان تأسیس و به رقابت پرداختند. این امر تا پایان سال 57 به طور معمول ادامه داشت و شرکت های بزرگ تولید کننده فرش با یکدیگر رقابت می کردند.
پس از مصادره اموال و کارخانجات تعدادی از سرمایه داران ایرانی در سال 58 از جمله شرکت های ملی (مصادره)، کارخانه های موجود فرش ماشینی و همچنین صدها واحد تولیدی دیگر تحت مدیریت سازمان های دولتی در آمد.
تحول عمده در تولید فرش در کشور از سال 65 آغاز شد که منجر به تاسیس بیش از 1600 واحد کوچک و بزرگ فرش تولیدی شد که در حال حاضر در حال رقابت هستند.
صنعت فرش ماشینی در ایران
همانطور که می دانید ایران در صنعت فرش جهان نامی مشهور دارد. به جرات می توان گفت هیچ فردی نیست که نام و آوازه فرش ایرانی را نشنیده باشد. البته این شهرت بیشتر مربوط به فرش دستباف ایرانی است و ناگفته نماند که تاریخچه فرش ماشینی نیز جایگاه ویژه خود را دارد. فرش ماشینی شاید در ایران قدمت آنچنانی نداشته باشد اما خوشبختانه در این مدت کوتاه توانسته با ارائه فرش ماشینی با بالاترین کیفیت جایگاه خود را در جهان تثبیت کند.
از این رو امروز در مورد تاریخچه فرش ماشینی ایران و تاریخچه ورود صنعت فرش ماشینی به ایران صحبت خواهیم کرد. البته دانستن این مطالب برای شما همراهان عزیز و علاقمند به فرش مفید خواهد بود.
تاریخچه فرش ماشینی در ایران
تاریخچه فرش ماشینی در ایران به دهه 50 قبل از انقلاب برمی گردد. زمانی که اولین تار و پود فرش ماشینی در کارخانه مخمل و ابریشم کاشان با ساده ترین ماشین ها به هم گره خورد. استقبال مردم از این نوع فرش از همان ابتدا به حدی بود که امید به توسعه این صنعت در کشور زنده شد.
خوشبختانه سرعت تولید فرش ماشینی بسیار بیشتر از فرش دستباف بود که این امر کار را برای تولیدکنندگان بسیار راحت کرده و می توانستند درآمد بیشتری کسب کنند.
اولین فرش ماشینی در ایران بسیار سبک و پرز کوتاه بود و با ساده ترین ماشین های آن زمان یعنی دستگاه ژاکارد فرانسوی تولید می شد. اما این پایان کار نبود، با افزایش تقاضا در بازار، به تدریج روش های بافت این نوع فرش و ماشین آلات مخصوص آن نیز بهبود چشمگیری پیدا کرد.
در همین سالها یکی از کارخانه های بزرگ تولید فرش در کاشان تاسیس شد و گام بزرگی توسط بنیانگذاران این شرکت در توسعه تاریخ فرش ماشینی در ایران برداشته شد.
تاریخچه فرش ماشینی پس از انقلاب
قبل از انقلاب روند توسعه کارخانجات فرش رشد زیادی داشت و کار به صورت مستقل توسط هر شرکتی انجام می شد، اما این کار جداگانه نیز مشکلاتی داشت. پس از انقلاب اسلامی، روند تولید فرش ایران و پیشرفت و توسعه آن تغییر کرد. همانطور که گفتیم قبل از انقلاب و تا سال 57 همه کارخانه ها به صورت مستقل اداره می شدند و قوانین جامع و یکسانی برای نحوه کار این اتحادیه ها وجود نداشت.
پس از انقلاب برخی از شرکت های تولید فرش مصادره و شرکت های دیگر تحت نظارت برخی سازمان ها مانند سازمان صنایع ملی ایران قرار گرفتند. این مشکل باعث شد صنعت فرش ماشینی ایران جان دیگری بگیرد و تقریباً می توان گفت که از اواسط دهه 60 رشد سرسام آور واحدهای تولیدی فرش به وضوح قابل مشاهده بود و تعداد زیادی از واحدهای تولیدی وارد بازار رقابت در این عرصه شدند و بسیاری امروزه یکی از بزرگترین کارخانه های فرش ماشینی در ایران هستند. البته برخی به صورت محدود تری کار خود را در این زمینه انجام می دهند.
بیشتر بخوانید: کشف قدیمی ترین فرش در جهان
پیشرفت و تکامل کیفیت فرش ماشینی
در گذشته و زمانی که اولین فرش ماشینی تولید شد، نمی توانستیم کیفیت بالای فرش ماشینی را تصور کنیم. اما با ظهور ماشین های بافندگی جدید و پیشرفت دانش در مورد تولید این نوع فرش ها، تاریخچه فرش ماشینی به تدریج تغییر کرد و توانستیم فرش ماشینی با کیفیتی را شاهد باشیم. در گذشته فرش ها در مدل های 300 شانه یا 350 نشانه و با تراکم نهایی 900 تولید می شدند اما امروزه با گذشت زمان و پیشرفت های صورت گرفته در این زمینه شاهد تولید فرش های1500 شانه هستیم. و با تراکم بیش از 3000.
علاوه بر این، تنوع طرح ها و نقوش در فرش های جدید افزایش یافته و تعداد رنگ ها و نخ های به کار رفته در بافت این نوع فرش ها بسیار بیشتر از گذشته شده است.
طرح های مورد استفاده از گذشته تا به امروز
با توجه به تاریخ کهن و هنرهای منحصر به فردی که مردم ایران داشتند، نقوش هنری خیره کننده ای وجود دارد که در تولید بسیاری از اقلام از جمله فرش، پارچه و … استفاده می شود. حتما نمونه ای از این نقوش هنری کهن ایران را در طرح های فرش و پارچه و یا در معماری دیده اید.
از طرح های رایجی که در تولید فرش ماشینی استفاده می شود می توان به طرح های چرخشی نازک و طرح های خود مشابه، طرح های شاه عباسی، ، طرح پیچ های شاخه گل، طرح های محراب، اشاره کرد. توسط بته جقه و… نقل شده. امروزه نیز از بسیاری از این طرح های زیبا در تولید فرش ماشینی استفاده می شود.
شهرک های تولید کننده فرش ماشینی
از همان ابتدا که صنعت فرش در ایران رونق گرفت و شروع به فعالیت کرد، آن را آغاز کردبه سرعت رشد کرد و تقریباً در تمام شهرهای ایران رایج شد. اما اگر بخواهیم به طور مشخص بگوییم کدام شهرها مهم ترین شهرهای تولید فرش در ایران هستند باید به شهرهایی مانند کاشان،آران وبیدگل، اصفهان، مشهد، تبریز و یزد اشاره کرد که نقش پر رنگی در تولید و گسترش دارند.
البته همانطور که می دانید اولین و مهمترین شهر تولید کننده انواع فرش ماشینی در ایران، شهر زیبای کاشان است که بیش از 40 سال سابقه در این زمینه دارد و بعد از آن آران وبیدگل که حتی بیشتر از کاشان کارخانجات دارد.
تاریخچه فرش ماشینی و استفاده از بافندگی
ماشین آلات مختلفی وجود دارند که تولید فرش ماشینی را انجام می دهند. اولین فرش ماشینی بر روی ماشین بافندگی ژاکارد تولید شد. اما با پیشرفت علم و پیشرفت این صنعت دستگاه های دیگری مانند واندویل، تکسیما، وی تی آر، ASR، شونهر، آلفا، سی آر ایکس و… وارد بازار فرش شدند و هم اکنون این نوع ماشین بافندگی که هر ساله دارای ورژن جدید بیشتری است که تولید و در ساخت فرش استفاده می شوند. هر دستگاه بافنده ای روش کار خود را دارد، اما آنچه مشخص است این است که نحوه کار همه آنها به طور کلی یکسان است و فرش به روش خاصی تولید می شود.
قدیمی ترین شرکت فرش ماشینی ایران
اگر بخواهیم در مورد تاریخچه فرش ماشینی صحبت کنیم، شاید بهتر است شما را با تاسیس گروه صنعتی فرش کاشان آشنا کنیم. شرکت تولیدی فرش کاشان ابتدا توسط خانواده لاجوردی که قبلاً مالک گروه صنعتی بهشهر بودند تأسیس شد. این اتفاق در دهه 50 و قبل از انقلاب اسلامی افتاد. با این حساب داستان اولین فرش ماشینی به قبل از انقلاب برمی گردد که در شرکت فرش کاشان با اولین ماشین های ژاکارد بافی تولید شد.
خرید فرش ماشینی از هایپرکارپت
فرش های ماشینی همانطور که مدل های مختلفی دارند از مقاومت و قیمت مناسبی نیز برخوردار هستند. تولیدکنندگان زیادی در زمینه فرش های ماشینی فعالیت دارند. اما فرش هایپرکارپت یکی از برندهای مطرحی است که در زمینه فروش فرش ماشینی درجه یک فعالیت دارد و شما می توانید برای خرید آنلاین فرش کاشان، از طریق فروشگاه اینترنتی هایپرکارپت اقدام به خرید کنید.
منبع: ویکی پدیا