نحوه تشخیص فرش دستباف خوب + فواید فرش دستباف| 6 ویژگی فرش دستباف

بر خلاف فرش ماشینی، فرش اصیل دستبافت ایرانی هر چه بیشتر پوشیده و قدیمی شود ارزش بیشتری پیدا می کند. پس اگر قصد خرید فرش دستباف را دارید حتما نکات مهم خرید فرش دستباف را بدانید. با هایپرکارپت و راهنمای خرید فرش دستباف همراه باشید.

چرا فرش دستباف بهتر است؟
قالی‌ها و قالی‌های اصیل دستبافت تبریز، کاشان یا قم به لطف پاخور بودن، نور و شستشو زیباتر می‌شوند و هیچ‌گاه جذابیت خود را از دست نمی‌دهند. اگر الیاف فرش با مواد طبیعی رنگرزی شود، هر چه فرش طولانی‌تر سائیده شود و ماندگار شود، ارزش مالی و هنری بیشتری پیدا می‌کند.

تشخیص فرش دستباف خوب برای اکثر ما کار آسانی نیست زیرا ممکنه در این زمینه آموزش ندیده  باشیم و به جای فرش دستباف اصل فرش دستباف تقلبی خریداری کنیم. این فرش ها به دلیل کیفیت و ظرافتی که به دکوراسیون منزل می بخشند در بین مردم بسیار محبوب هستند. به همین دلیل بسیاری از افراد برای محافظت از فرش دستباف خود به دنبال بهترین قالیشویی هستند.

فرش دستباف از دیرباز به عنوان جزئی از زندگی بسیاری از خانواده های ایرانی محسوب می شده و حتی توجه بسیاری از کشورهای غربی را به خود جلب کرده است. بافت این فرش ها زمان زیادی و گاهی تا چندین سال طول می کشد. بدیهی است که نتیجه چنین کاری می تواند توجه هر بیننده ای را جلب کرد. در این مقاله به نحوه شناخت بهترین فرش دستباف و مقایسه آن با فرش ماشینی می پردازیم.

تاریخچه فرش دستباف

تاریخ فرش دستباف ایران در درجه اول با دوره ساسانی و هخامنشیان مرتبط است. قدیمی ترین فرش دستباف کشف شده فرش پازیریک است که در سال 1949 کشف شد و قدمت آن به حدود پنج قرن قبل از میلاد می رسد. این هنر در ایران در زمان حکومت مغول با تحولات بسیاری همراه بود و سبک های جدیدی از زیبایی و هنر در آن دیده می شد.

اوج هنر فرش دستباف ایران در زمان صفویان و شاه طهماسب اول (قرن شانزدهم میلادی) رخ داد. از آن زمان تاکنون حدود 2500 فرش حفظ شده است که بیشتر آنها در موزه های معروف نگهداری می شوند. در آغاز قرن نوزدهم، بسیاری از بازرگانان شروع به صادرات این فرش ها کردند و آنها را در سطح جهانی به نمایش گذاشتند. تبریز، اصفهان، کاشان، مشهد، کرمان و یزد از معروف ترین مراکز تولید مرغوب ترین فرش دستباف ایران هستند.

پر بازدیدترین مقاله:ترفند پاک کردن لکه چای از روی فرش+فرش دستبافت|7 روش عالی

تراکم فرش دستباف

تراکم فرش دستباف یکی از اصلی ترین راه های تعیین کیفیت آن است. هر چه گره های فرش متراکم تر باشد، جزئیات آن بیشتر و به طور طبیعی ظریف تر است. با این حال، چنین کاری به تلاش، مهارت و زمان قابل توجهی نیاز دارد. تراکم فرش ایرانی با استفاده از اصطلاحی به نام «رجشمار» محاسبه می‌شود: تعداد گره‌های بافته شده در عرض فرش در واحد مشخصی طول فرش.

رایج ترین واحد اندازه گیری طول فرش دستباف ایران، گره ذرعی است که در اصفهان برابر با 6.5 سانتی متر و در تبریز 7 سانتی متر در نظر گرفته می شود. مثلاً وقتی می گوییم یک فرش تبریزی 80 است، یعنی در 7 سانتی متر عرض آن 80 گره وجود دارد. البته امروزه بسیاری از کشورها تراکم را به عنوان تعداد گره ها در واحد سطح مانند سانتی متر مربع یا متر مربع می دانند و از راجشمار استفاده نمی کنند.

تفاوت فرش دستباف با فرش ماشینی

راه های زیادی برای تشخیص فرش دستبافت و فرش ماشینی وجود دارد. فرش های ماشینی معمولاً از الیاف و رنگ های مصنوعی ساخته می شوند و برای تکمیل بافت فقط دو تا سه ساعت زمان نیاز دارند. از طرفی بافت فرش دستبافت بسته به طرح و سایز چندین ماه و گاهی سالها طول می کشد. در زیر برخی از ویژگی ها و راه های شناخت بهترین فرش دستباف را خواهیم دید.

ویژگی های فرش دستباف

فرش دستبافت دارای ویژگی های خاصی است که تشخیص آن را از فرش ماشینی آسان می کند. برخی از این ویژگی ها عبارتند از:

1_عدم تقارن فرش دستباف

به طور کلی می توان گفت هیچ فرش دستبافی کاملاً متقارن نیست. ظاهر این فرش ها همیشه تا حدودی نامتعادل خواهد بود. همانطور که قبلا ذکر شد، گره زن گاهی ماه ها مشغول بستن فرش است و نمی تواند تمام جزئیات آن طرف فرش را به طور کامل تکرار کند. اما دستگاه های قالی بافی ماشینی نقش ها و اشکال را به صورت کاملا متقارن ایجاد می کنند.

2_ریشه فرش

فرش اصیل ایرانی هیچ حاشیه جداگانه ای ندارد و ریشه آن ادامه سطوح پایه خود فرش است. اگر نشانه ای از دوخته شدن ریشه ها در فرش دیدید، قطعا آن فرش دستباف نیست. این موضوع در مورد فرش های دستبافت نیز صدق می کند.

پر بازدیدترین مقاله:پاك كردن لكه نوشابه از فرش + 3 روش طلایی پاك كردن نوشابه از روي فرش

3_ساختار گره فرش دستباف

تک تک گره های فرش دستباف را میتوانیم در زیر فرش مشاهده کنیم.گره ها تصوری کلی از ظرافت و کیفیت فرش به ما می دهند. همانطور که قبلا ذکر شد، فرش های دستبافت هرگز بی عیب و نقض نیستند و این را می توان به خوبی در گره ها مشاهده کرد. اگر گره ها کاملا درست و متقارن هستند، این فرش را ماشینی در نظر بگیرید.

4_مواد مورد استفاده در ساخت فرش دستباف

جای گفتن دارد که فرش های دستباف از مواد طبیعی مانند پشم گوسفند، پنبه، پشم شتر یا ابریشم خالص ساخته می شوند. فرش های ماشینی را می توان از پشم طبیعی نیز تهیه کرد، اما بیشتر آنها از الیاف مصنوعی ساخته می شوند. ظرافت و کیفیت الیاف طبیعی فرش دستباف را می توان حتی با چشم غیر مسلح تشخیص داد.

5_ضخامت فرش دستباف

علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شده، ضخامت فرش یکی از شاخص های اصلی تشخیص فرش دستباف اصیل محسوب می شود.هرچه فرش دستبافت نازکتر باشد، کیفیت آن بالاتر است. فقط بافندگان وگره زنان بسیار با تجربه و ماهر می توانند فرش های نازک و تخت بسازند.

6_شستشوی فرش دستباف

فرش دستباف در مقایسه با فرش ماشینی از استحکام و دوام بیشتری برخوردار است اما قیمت آن ها ما را مجبور می کند که با ظرافت با آنها رفتار کنیم. این فرش ها را هر ماه یک بار آویزان کنید و با چوب به آرامی روی آن ضربه بزنید تا گرد و غبار پاک شود. همچنین جاروبرقی را با ارامی و ملایمت در جهت خواب پرز ها روی فرش بکشید.

اگر قصد شستشوی فرش دستباف را در منزل دارید، فقط از آب سرد و مواد شوینده مخصوص برای این منظور استفاده کنید. برای اینکه مطمئن شوید فرش شما رنگ پس نمیدهد، یک پارچه سفید را در آب گرم خیس کنید و به قسمت های مختلف فرش بکشید در صورتی که پارچه رنگی شد باید بیشتر از پیش مواظب باشید.

فواید منحصر به فرد فرش دستباف

عدم تولید الکتریسیته ساکن

مزیت فرش دستبافت نسبت به سایر کفپوش ها این است که به دلیل استفاده از پشم، ابریشم و پنبه به عنوان مواد اولیه، الکتریسیته ساکن توسط فرش تولید نمی شود که این یکی از بهترین ویژگی های فرش دستباف است. .

تضمین سلامت فیزیکی فرش دستباف

فرش دستباف به سلامت جسمی کمک می کند و هیچ حساسیتی ایجاد نمی کند زیرا در این نوع فرش ها از الیاف طبیعی استفاده می شود و مواد تشکیل دهنده آن برگرفته از طبیعت است اما در فرش ماشینی از الیاف مصنوعی استفاده می شود. فرش ماشینی برای مبتلایان به آسم خطرناک است زیرا باعث ایجاد حساسیت می شود. کودکان به خصوص نوزادان در برابر مواد مصنوعی و شیمیایی بسیار آسیب پذیر هستند، بنابراین استفاده از فرش ماشینی برای کودکان نیز مضر است.

 ضخامت فرش دستباف

علاوه بر موارد ذکر شده، ضخامت فرش به عنوان روشی برای شناسایی فرش دستباف اصیل در نظر گرفته می شود. هرچه فرش دستبافت نازکتر باشد، کیفیت آن بالاتر است. فقط بافندگان و بافندگان بسیار مجرب و ماهر می توانند فرش های نازک و تخت بسازند.

 تراکم فرش دستبافت یک راه عالی برای شناسایی فرش دستباف خوب است

تراکم فرش دستباف یکی از اصلی ترین راه های تعیین کیفیت آنهاست. هر چه گره های فرش متراکم تر باشد، جزئیات آن بیشتر و به طور طبیعی ظریف تر است. تراکم فرش ایرانی را با اصطلاحی به نام «رجشمار» محاسبه می کنند. به معنای تعداد گره های بافته شده در عرض فرش در واحد مشخصی از طول فرش است.
رایج ترین واحد اندازه گیری طول فرش دستباف ایران گره است که در اصفهان برابر با 6.5 سانتی متر و در تبریز 7 سانتی متر است. مثلاً وقتی می گوییم یک فرش تبریزی 80 است، یعنی در 7 سانتی متر عرض آن 80 گره وجود دارد. البته امروزه بسیاری از کشورها تراکم را تعداد گره ها در واحد سطح مانند سانتی متر مربع یا متر مربع می دانند و از راجشمار استفاده نمی کنند.